Ouders van Marlies CL Meijer
Steeds vaker worden wij benaderd door kinderen van die van hun ouders over de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog hebben gehoord. Eén van hen is Marlies CL Meijer. Het zijn vaak verhalen die pas na jaren, eenmalig worden verteld. Zonder emotie en soms juist met heel veel emotie.
Lees hoe zij de laatste jaren samen met haar moeder op zoek is gegaan naar haar verleden.
'Al sinds mijn jeugd in de jaren 60 zijn wij – drie kinderen van een Joodse moeder uit 1933 en niet Joodse vader - opgegroeid met de oorlogstrauma's die verschrikkelijk waren en waar nooit over werd verteld in de tijd dat we nog thuis woonden.
Onze moeder is altijd een sterke vrouw geweest met veel psychische klachten waarvoor ze ruim 35 jaar onder behandeling is geweest bij het Joods Maatschappelijk Werk. Heel af en toe ging ik mee naar zo'n gesprek maar dan werden meer de dagelijkse beslommeringen besproken.
In 1994 werd zij benaderd voor het zogenaamde Shoah project van Steven Spielberg en heeft zij gelukkig haar medewerking hieraan verleend. Alle Joodse overlevenden die aan dit project wilden meewerken werden geïnterviewd en dit werd op video opgenomen. Dit soort interviews waren tussen 2-3 uur lang en was voor de geïnterviewde heel zwaar omdat ze op deze manier eindelijk eens wat meer van zichzelf los lieten over de verschrikkingen in WO2.
Na gescheiden te zijn van ouders en zus heeft ze op diverse onderduikadressen gewoond. Nadat ze verraden is in 1943 heeft ze twee concentratie kampen overleefd, Westerbork en Theresienstadt. Heel graag wilde ze dat wij als gezin met aanhang samen keken naar de video-opnames en dit was erg emotioneel en eindelijk konden wij een klein beetje getuige zijn van haar verdrietige gevoelens en hebben we getracht om met haar te praten over deze oorlogsperiode.
Voor haar 75e verjaardag heb ik haar getrakteerd op een reis naar Israël waar we o.a. samen Yad Vashem bezochten. Een voor mij zeer emotioneel bezoek aan dit herdenkingscentrum terwijl zij daar zich duidelijk afsloot voor enige emotie. Op een gegeven ogenblik werd het mij teveel en pakte ze mijn gezicht beet en zei zonder enige emotie "in het echt was het nog veel erger".
Mijn kennis werd hoe langer hoe groter doordat er in 2015 een boek werd geschreven over het Joodse gezin waarin mijn moeder opgegroeid was, over de oorlog en zeker ook de periode van na de oorlog. Hoe is het om als gezin weer herenigd te worden, ouders en kinderen die elkaar ruim 2 jaar niet gezien hadden. Bij enkele research-interviews voor dit boek heb ik gezeten met als basis de video van het Shoah project omdat onze moeder inmiddels dement was geworden. Dit is een prachtig boek geworden. Helaas overleed ze een dag voor haar 85e verjaardag, nu bijna 2 jaar geleden op 4 juni 2018.
Tijdens haar leven had ik haar altijd beloofd dat ik niet naar Theresienstadt zou afreizen. Ze wilde niet dat we geconfronteerd zouden worden met alle gruwelijkheden die nu nog zichtbaar zouden zijn in het concentratiekamp vlakbij het mooie Praag. Vorig jaar had ik het plan om met mijn broers en aanhang toch af te reizen naar Praag en we planden een weekend in mei. Ik nam contact op met de documentalist van Theresienstadt om ons daar rond te leiden als nabestaanden. Na wat heer en weer contact kon uiteindelijk deze datum in mei niet doorgaan omdat hij niet aanwezig zou zijn.
Met een "natte vinger" planden wij een nieuw weekend in september 2019 en reisden we samen af naar Praag. Ik voelde in het vliegtuig een steen in mijn onderbuik. Ik deed iets wat tegen de zin in was van onze moeder. Maar voor onszelf wilden we het legpuzzeltje compleet hebben. Waar had zij een gedeelte van de oorlog doorgemaakt die haar voor de rest van haar leven zo getekend heeft.
We werden ontvangen door de documentalist van Theresienstadt en hij vertelde ons dat onze moeder was aangekomen met trein XXIV/7 op 6 september 1944 waarin 1487 mensen werden vervoerd. Uiteindelijk wist hij ons ook te vertellen dat ze in de zogenaamde Hamburger barak had gewoond op het kamp en dit was aan de rand vlakbij het crematorium waar ze als klein meisje de urnen verplaatste om warm te blijven in de ijzige kou van Tsjechië. Toen we voor dat gebouw stonden voelden we de koude rillingen over ons lijf lopen.
Na een aantal emotionele dagen in Theresienstadt en Praag ging ik weer naar kantoor waar lieve collega's vroegen aan mij hoe het was geweest. Opeens vroeg een collega op welke datum we geweest waren en ik zei, afgelopen vrijdag 6 september 2019..... de tranen sprongen in mijn ogen bij het besef dat dit precies 75 jaar na dato was dat trein XXIV/7 met onze moeder aankwam in Theresienstadt ... we zouden in mei gaan, het werd september ... toeval bestaat niet.'
Mijn kennis werd hoe langer hoe groter doordat er in 2015 een boek werd geschreven over het Joodse gezin waarin mijn moeder opgegroeid was, over de oorlog en zeker ook de periode van na de oorlog. Hoe is het om als gezin weer herenigd te worden, ouders en kinderen die elkaar ruim 2 jaar niet gezien hadden. Bij enkele research-interviews voor dit boek heb ik gezeten met als basis de video van het Shoah project omdat onze moeder inmiddels dement was geworden. Dit is een prachtig boek geworden. Helaas overleed ze een dag voor haar 85e verjaardag, nu bijna 2 jaar geleden op 4 juni 2018.
Tijdens haar leven had ik haar altijd beloofd dat ik niet naar Theresienstadt zou afreizen. Ze wilde niet dat we geconfronteerd zouden worden met alle gruwelijkheden die nu nog zichtbaar zouden zijn in het concentratiekamp vlakbij het mooie Praag. Vorig jaar had ik het plan om met mijn broers en aanhang toch af te reizen naar Praag en we planden een weekend in mei. Ik nam contact op met de documentalist van Theresienstadt om ons daar rond te leiden als nabestaanden. Na wat heer en weer contact kon uiteindelijk deze datum in mei niet doorgaan omdat hij niet aanwezig zou zijn.
Met een "natte vinger" planden wij een nieuw weekend in september 2019 en reisden we samen af naar Praag. Ik voelde in het vliegtuig een steen in mijn onderbuik. Ik deed iets wat tegen de zin in was van onze moeder. Maar voor onszelf wilden we het legpuzzeltje compleet hebben. Waar had zij een gedeelte van de oorlog doorgemaakt die haar voor de rest van haar leven zo getekend heeft.
We werden ontvangen door de documentalist van Theresienstadt en hij vertelde ons dat onze moeder was aangekomen met trein XXIV/7 op 6 september 1944 waarin 1487 mensen werden vervoerd. Uiteindelijk wist hij ons ook te vertellen dat ze in de zogenaamde Hamburger barak had gewoond op het kamp en dit was aan de rand vlakbij het crematorium waar ze als klein meisje de urnen verplaatste om warm te blijven in de ijzige kou van Tsjechië. Toen we voor dat gebouw stonden voelden we de koude rillingen over ons lijf lopen.
Na een aantal emotionele dagen in Theresienstadt en Praag ging ik weer naar kantoor waar lieve collega's vroegen aan mij hoe het was geweest. Opeens vroeg een collega op welke datum we geweest waren en ik zei, afgelopen vrijdag 6 september 2019..... de tranen sprongen in mijn ogen bij het besef dat dit precies 75 jaar na dato was dat trein XXIV/7 met onze moeder aankwam in Theresienstadt ... we zouden in mei gaan, het werd september ... toeval bestaat niet.'
Wij willen Marlies ontzettend bedanken voor het delen van haar verhaal en hopen dat velen haar voorbeeld zullen volgen!
Op de foto staat links mijn moeder (Nelleke van Cleeff), in het midden haar moeder Gretchen van Cleeff (geboren in 1910) en rechts haar zus Liesel van Cleeff (geboren in 1931).
Bronnen:
Op de foto staat links mijn moeder (Nelleke van Cleeff), in het midden haar moeder Gretchen van Cleeff (geboren in 1910) en rechts haar zus Liesel van Cleeff (geboren in 1931).
Bronnen:
