Opgetekend door Harrie Oud

Anneke Klaver-Oud was nog maar 6 jaar toen de bevrijding zich aandiende. De herinneringen aan haar eerste  levensjaren zullen haar altijd achtervolgen. Anneke woonde in de Lyceumstraat 87 in Alkmaar samen met haar iets oudere broer Adrie en de zussen Maria, Ineke en Tiny en vader Martin en moeder Rie. Vader Martin had op hetzelfde adres een kapperszaak. Ook een kappersknecht was dagelijks aanwezig. In de achtertuin graasde een geit en er scharrelden kippen en konijnen.

De Ondergrondse

De eerste herinneringen van Anneke waren de marcherende Duitse soldaten. Ze konden prachtig zingen maar toch kwam het allemaal bedreigend over. De soldaten waren gehuisvest in het R.K. Lyceum even verderop aan de Cort  van der Lindenkade. Achter het Dr. Schaepmanplein stonden barakken en een exercitieterrein. Aan de overkant van het gezin Oud op nummer 76 woonde een Duitse officier. Om sympathiek over te komen deelde hij regelmatig snoepjes uit aan Anneke haar vriendinnetjes. Papa moest daar weinig van hebben. Hij heeft ook altijd geweigerd om “moffen”  te knippen. Dat liet hij over aan de kappersknecht. In de laatste jaren van de oorlog was papa vaak weg. Hij zat bij de Ondergrondse. Op een oude foto, die enige jaren terug ook in de Alkmaarsche Courant heeft gestaan, staan hij en zijn broer Piet tussen de mannen van de verzetsgroep. Wat deze mannen allemaal uitspookten heeft Anneke nooit geweten. Na de oorlog werd er eigenlijk nooit over gesproken  maar papa heeft Anneke wel laten zien waar hij en de verzetsgroep vergaderden. Het bleek een timmermanswerkplaats te zijn gevestigd in een schuur naast het Lyceum. Zo’n beetje onder de neus van de Duitsers.

De razzia

Tijdens de hongerwinter had het gezin soms het geluk dat de verzetsgroep regelmatig extra etenswaren kon uitdelen. Een groot nadeel was wel dat papa’s afwezigheid veel stress voor mama en de kinderen met zich mee bracht. Een aangrijpende gebeurtenis vond plaats op de 6^de verjaardag van Anneke op 22 januari 1945. Anneke kan het zich nog zo goed herinneren. Buiten werd er opeens hard gefloten. Er was een razzia. Voorzichtig keek het gezinnetje naar buiten. Ze zagen mannen rennen die op zoek waren naar een schuilplaats om te ontkomen aan de Duitsers. Een van hen wilde eerst naar binnengaan bij buurman Belt, de kruidenier. De deur was echter op slot. Maar ook bij ons was de deur op slot, vertelde Anneke en toen hij bij ons naar binnen wilde werd hij doodgeschoten. We zagen het allemaal gebeuren en schrokken enorm.

Ineke

De schaarste, honger en kou leidden in februari tot een grote tragedie voor het gezin Oud. Een van de buurmeisjes liep difterie op. Ineke, het zusje van Anneke, werd door haar aangestoken. Beide meisjes overleden binnen een week. Anneke: “papa en mama huilden verschrikkelijk toen ze thuiskwamen van een bezoek aan Ineke in het Sint Elisabeth Ziekenhuis”.

De bevrijding

Door het overlijden van Ineke had de bevrijding een bittere smaak. Er was veel verdriet. Ook veel verwarring. Papa was kapper, dus hij moest die “moffenmeiden” kaal scheren. En dat deed hij maar al te graag. Anneke vond het allemaal verschrikkelijk en moest huilen. Zij begreep niet waarom deze vrouwen zo behandeld moesten worden. De mensenmassa brulde de frustraties eruit en vond het allemaal prachtig. Ook heeft papa meegeholpen om vermeende landverraders op te sporen en op te sluiten. Toen de Canadezen Alkmaar binnen trokken ging het hele gezin erop uit om ze te begroeten. Ze stonden op de Kennemerstraatweg vlakbij De Molen van Piet en het was een groot feest. Zo iets vergeet je je leven lang niet, zegt Anneke enthousiast.

In de zomer van 1945 werden de bevrijdingsfeesten in de Lyceumstraat uitbundig gevierd. Het werd een prachtige zomer. Mama had voor Anneke en haar zusjes bedelrokjes gemaakt van lapjes stof. Het was een heerlijke ervaring hoe de buurt die zomer feestvierde. De saamhorigheid was weer helemaal terug. En zo ziet vrede er dus uit, moet Anneke hebben gedacht.